1962-1967

ΛΑΪΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ Α’ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
Καθηγητής Ν. Χρηστέας

Κείμενα ημερολογίων και σχέδια με μπικ
Η δεκαετία του 1960-1967 (Πρώτη περίοδος στο Λαϊκό)

Το 1960 τυχαία ο φίλος γιατρός Νίκος Νομικός μου λέει αν θέλω να εργαστώ σα φωτογράφος και κινηματογραφίστρια στην Α’ χειρουργική κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών που ζητάνε φωτογράφο. Διαρκώς τον φωνάζουν να φωτογραφίσει αυτός και δεν μπορεί να αρνηθεί. «Πήγαινε», λέει, «Δεν είναι τίποτα, θα μάθεις. Δίνουν 2000 δρχ. το μήνα». Πηγαίνω. Δεν ξέρω σχεδόν τίποτα. Με ρωτάει ο καθηγητής Χρηστέας. «Μήπως φοβάστε τα αίματα;»

Με αφήνουν όλο το πρωί σε ένα δωμάτιο με μια EXACTA φωτογραφική μηχανή και μια Palliard κινηματογραφική. Υλικά μου προμηθεύουν, υπάρχουν μερικά αλλά πολλά είναι ξεθυμασμένα. Εκεί με ξεχνάνε. Δεν έχουνε συνηθίσει ακόμα να χρησιμοποιούν στα μαθήματα slides. Μένω κλεισμένη σ’ αυτό το ισόγειο δωμάτιο με ωράριο 8.00-14.30 μόνη μου και μελετάω βιβλία φωτογραφίας. Φωτογραφίζω ή κινηματογραφώ από μόνη μου αρρώστους που κυκλοφορούν στο διάδρομο. Σ’ ένα χρόνο ήρθαν γιατροί από το εξωτερικό και χτυπάνε την πόρτα που γράφει ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΜΗΜΑ.

Το 1964 γίνεται επίσημα τμήμα με νόμο που περνάει στη Βουλή και γίνομαι δημόσια υπάλληλος. Κρατάω ημερολόγιο και σχεδιάζω τις ατέλειωτες ώρες μιας επέμβασης περιμένοντας να βγάλω φωτογραφίες καθισμένη στη σκαλίτσα του χειρουργείου. Όταν γυρίζω στο εργαστήριο που έχω κρατήσει στο σπίτι του πατέρα μου, ζωγραφίζω τσαρουχικά πορτρέτα-αντιγραφές. Τακτοποιώντας πάντα την εργασία μου γυρνάω στις 9.00 στο ιατρείο.

Ημερολόγιο εκείνων των ημερών

6-12 Ιούνη 1962
Πήραμε κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης. Κάνουμε δοκιμές

25 Ιούνη 1962
Αγορά Κολέξας Faillord

27 Ιούνη 1962
Αγορά δεύτερης μηχανής Exacta

2 Ιούλη 1962
Τακτοποίησα το δωμάτιο-φωτογραφείο. Μας έδωσαν μια ντουλάπα από το χειρουργείο. Αγορά εμφανιστή. Αγορά κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης.

3 Ιούλη 1962
Μπήκε σε εφαρμογή το Μαμούθ, η μεγάλη μηχανή προβολής στο αμφιθέατρο για την εφαρμογή της τηλεόρασης στα μαθήματα.

7 Ιούλη 1962
Κινηματογράφηση εξωσωματικής. Χειρουργός Γ. Σκαλκέας. Ώρες ατελείωτες στο χειρουργείο σχεδιάζω σε μικρά χαρτάκια.

25 Ιούλη 1962
Το δωμάτιο-φωτογραφείο βάφτηκε και συγυρίστηκε αρκετά.

30 Ιούλη 1962
Ο Καθηγητής Χρηστέας ζήτησε να πηγαίνω και στο Νοσοκομείο των Παίδων. Αρνήθηκα.

31 Ιούλη 1962 μέχρι 6 Αυγούστου 1962
Κόβω βόλτες και διαβάζω.
Τελικά αποφάσισα να υποβάλλω τα χαρτιά μου για δημόσια υπάλληλος. Τα μόνα που έχω είναι απολυτήριο γυμνασίου και δίπλωμα της θεατρικής σχολής Βασίλη Ρώτα.

25 Αυγούστου 1962
Αγορά υλικών
Αρχειοθέτηση
Προσαρμογή μηχανής σε μικροσκόπιο

6 Σεπτέμβρη 1962
Έτοιμη η μεγάλη ταινία για τον εχινόκοκκο. Αρχίζω να συγκεντρώνω τα μικρά σχεδιάκια που φτιάχνω περιμένοντας να φωτογραφίσω.

12 Σεπτέμβρη 1962
Η ταινία της ενδαρτηρίτιδας έτοιμη.

18 Οκτωβρίου 1962
Αρχή συνεργασίας μου με τον χειρουργό Μπάλα.
Όλα καλά όταν δουλεύω, όλα άσχημα όταν χαζολογάω.

20 Νοεμβρίου 1962
Είμαι στα πανιά να φύγω. Σιχαίνομαι το περιβάλλον, τα αίματα, τους αρρώστους , το θάνατο.

10 Γενάρη 1963
Η Κατάσταση πάει κι έρχεται σαν τραμπάλα.

5 Φλεβάρη 1963
Αποφασίζω να μείνω. Να κάνω υπομονή . Έως πότε; Μα γιατί να το συλλογιέμαι. Φωτογραφίες, Συνεργασία με αγγειοχειρουργό Πλέσσα .

10 Φλεβάρη 1963

Κινηματογραφήσεις, συνεργασία με τον χειρουργό Μπάλα και παθολόγο καθ. Κακλαμάνη. Πολύ δουλειά .

12 Μάρτη 1963
Προσαρμογή. Αρνήθηκα πρόταση της Βίλμας Κύρου να ξαναβγώ στο θέατρο. Πάνε τουρνέ στη Θεσσαλονίκη. Στο Κουν θα πήγαινα δύσκολα. Αυτοί έχουν κλειστό κύκλωμα.

13 Αυγούστου 1963
Ταξίδι για μαθήματα στην Ολλανδία, Αϊντχόβεν – Fhillips. Θα ειδικευτώ  νάμιση μήνα στο κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης. Εφαρμογές στη Λυών και Φρανκφούρτη σε μεγάλα νοσοκομεία.

Ήρθε μία Σκοτσέζα να συνεργαστεί στο φωτογραφικό τμήμα, Juliet Skot Elliot. Ήταν φωτογράφος σε μεγάλο Νοσοκομείο στην Αγγλία. Ερωτεύτηκε έναν Έλληνα και ήθελε να μείνει στην Ελλάδα. Ζήτησε από γιατρούς που είχαν κάνει ειδικότητα στο Νοσοκομείο εκεί να μπεί στο τμήμα βοηθός. Την προσέλαβαν. Μου μαθαίνει πολλά. Δημιουργούμε το σκοτεινό θάλαμο. Μαθαίνω να τυπώνω, να εμφανίζω.

21.2.1964
Ακόμα δεν πέρασε από τη Βουλή ο διορισμός μου.

28.12.64
Έγινα δημόσια υπάλληλος. Προϊσταμένη φωτοηλεκτρικού τμήματος. Άκου τίτλος! Η Τζουλιέτ αναχώρησε. Πάει ο έρως. Οι Έλληνες δεν είναι για σύζυγοι. Καλύτερος ο Εγγλέζος λέει.
Τώρα το τμήμα όλοι το παίρνουν σοβαρά. Έκανα πρόταση για βοηθό

Κρέμασα μαύρα ριντώ για τη φωτογράφιση ασθενών. Έχω ότι υλικά χρειάζονται. Κανονίζω εισαγωγές, εξαγωγές υλικού. Υπογράφω. Καιρός ν’ αρχίσω ν’ ανησυχώ.

16.2.1966
Έρχομαι στο Νοσοκομείο 8 παρά 10. Υπογράφω. Σήμερα, ημέρα εφημερίας. Δουλειά πολύ. Ώρες στο χειρουργείο, σχεδιάζω καθισμένη στη σιδερένια σκαλίτσα. Η αναισθησιολόγος, ο άρρωστος. Αυτή φυσάει, ξεφυσάει με τη χειροκίνητη φούσκα. Αέρας –αναπνοή– και από ψηλά το μπουκάλι με το αίμα. Μια κόκκινη γραμμή. Τα φωτογραφίζω με το μυαλό μου και σπίτι μόνη μου προσπαθώ να τα κολλήσω στο χαρτί. Ποτέ δεν αντέγραψα φωτογραφία.

28.2.1966
Πολλή δουλειά, πολλή δουλειά!

2.3.1966
Γράφω ποιήματα και τα σκίζω. Κράτησα μόνο ένα.

Στις 2:30 που χτυπάει το καμπανάκι της αναχώρησης, όλοι βιάζονται να φύγουν. Εγώ καθυστερώ. Παίρνω το λεωφορείο όταν αραιώνει η κίνηση. Κατεβαίνω στον Εθνικό Κήπο για να πάρω το 2^ο λεωφορείο που θα με πάει σπίτι. Τώρα κλείνουν οι Τράπεζες, κλωτσοπατινάδα για ν’ ανέβεις. Μπαίνω στον Εθνικό Κήπο. Μισή ώρα, κάνω μικρά σχεδιάκια, ηρεμώ και δρόμο για το σπίτι. Αυτά το χειμώνα. Την άνοιξη φεύγοντας απ’ το Λαϊκό στο τέρμα Αμπελοκήπων, περνάνε τα λεωφορεία για το Μαρκόπουλο. Κατεβαίνω στο τέρμα. Πέντε χιλιόμετρα. Μία άσφαλτος σε πάει ως τη Βραυρώνα. Αμπέλια, μυριστός αέρας. Έχω γνωριστεί με το φύλακα. Μια βόλτα στο χώρο και άλλα 5 χιλιόμετρα επιστροφή με καθαρό κεφάλι. Μια φίλη μου είχε πει κάποτε αστειευόμενη, 10 χιλιόμετρα ένα σεξ. Από τότε άρχισε το ντοσιέ «Γυμναστικές Ασκήσεις» και «Οι Περιπατιάδες» αργότερα.

Και πάμε στο 1967 Δικτατορία και παραίτηση από το δημοσιοϋπαλληλίκι.

Μας στέλνουνε στο νοσοκομείο 2-3 φυλλάδες που τις μοιράζουν στους υπαλλήλους. Είναι ένα είδος ερωτηματολογίου:
Πήγατε σε καμιά πορεία ειρήνης; Συμμετείχατε σε κάποια οργάνωση;…Τέτοια. Ένα είδος δήλωσης μετανοίας. Αποφασίζω να μην υπογράψω για δεύτερη φορά άλλωστε, ξέρω, έχω φάκελο στην Ασφάλεια. Δίνω την παραίτησή μου.

Θ’ ακολουθήσει η σειρά χαρακτικά – τρόμος με ορισμένα από τα κείμενα.

Και μετά η δεύτερη περίοδος Νοσοκομείο ως το 1986.

Υπάρχουν στο ημερολόγιο 1986 ( τετράδιο δακρύων και αναστεναγμών)

Από κεί πάμε στα ερωτικά, το λουτρό, τα γκρίζα.