Από ένα φωτογραφικό άλμπουμ όπου έχω συγκεντρώσει ό,τι μπόρεσα να βρω από φωτογραφίες, προσπαθώντας να φτιάξω μια ιστορία του οικογενειακού μας δέντρου πήρα τη φωτογραφία του προπάππου μου, παππού της μαμάς, κι αποφάσισα να αρχίσω τις διηγήσεις μου απ’ αυτόν.
Η φωτογραφία τα λέει όλα. Το γιο του και παππού μου ήθελε να τον κάνει παπά κι αυτός πήγε και γράφτηκε στην ιατρική. Ο προπάππος στα γεράματά του ήρθε να τα περάσει σε μια μικρή εκκλησούλα που έχτισε ο ίδιος. Ήταν γυψάς –έκανε διακοσμήσεις σε εκκλησίες– και χτίστης. Λένε πως τα αγγελάκια της Αγίας Ειρήνης στην οδό Αιόλου είναι δικά του. Την ονόμασε Τρεις Ιεράρχες, υπάρχει ακόμα. Τη συναντάς μόλις στρίψεις από το Καλλιμάρμαρο Στάδιο και πάρεις την Ερατοσθένους δεξιά.
Απέναντι ακριβώς είναι το σπίτι που έχτισε ο πατέρας μου όπου περάσαμε εκεί αρκετά χρόνια, αφήνοντας τη Μαγκουφάνα για τα καλοκαίρια.
Αυτόν τον προπάππου τον είδα μόνο μια φορά πολύ γέρο όταν τον μάζεψε με το ζόρι ο παππούς και τον έβαλε σ’ ένα δωμάτιο στο δεύτερο πάτωμα του γιατρείου του στην οδό Αγίου Μάρκου. Θα ήμουνα 5 ή 6 χρονών και τον θυμάμαι. Ανέβηκα μια σκάλα, άνοιξα μια πόρτα. Στο βάθος ένα σιδερένιο κρεβάτι κι απάνω ένας γέρος με άσπρα γένια. Έμοιαζε με τις ζωγραφιές που είχα δει του Θεού, κι αργότερα του Χαλεπά. Κούνησε το χέρι του να πλησιάσω. Είχα κοκκαλώσει να τον κοιτάω. Κατρακύλησα τη σκάλα όσο πιο γρήγορα μπορούσα. Η μαμά μιλούσε με τον παππού. Δεν είπα τίποτα γιατί φοβήθηκα μη με μαλώσουν. Μόνο την κράτησα αυτή την εικόνα στο μυαλό μου. Η ζωγραφιά του Θεού.
Στην άλλη φωτογραφία η μαμά μικρή με τη γιαγιά και την προγιαγιά Δαφνούλα. Αυτήν τη θυμάμαι να περπατάει σαν μια μικρή κινούμενη φιγούρα και ν’ αφήνει πίσω της τσίσα ενώ εμείς τα παιδιά ξεκαρδιζόμαστε στα γέλια.
Ο μπαμπάς στην Αμερική. Με βιβλίο για να φαίνεται διαβασμένος και καινούργια κουστουμιά.
Η μαμά γκαστρωμένη στον Νίκο ή σε μένα.
Το σπίτι του παππού Γιάννη Καλογρίδη. Στέκεται στην πόρτα. Θυμάμαι του Αϊ Γιαννιού να φτάνουν τα πολλά πεσκέσια. Καλεσμένες όλες οι αδερφές της γιαγιάς Νότας Καλογρίδου. Ήταν τέσσερις, με τους άντρες τους και τα 2 ή 3 ή 4 παιδιά τους. Εμάς μας ξεφορτωνόντουσαν στέλνοντάς μας στο δάσος της Μαγκουφάνας που ήταν κοντά και ετοιμάζανε, μαγειρεύανε, ψήνανε! Ένα τραπέζι 10 μέτρα, από πολλά τραπέζια κολλημένα το ‘να κοντά στ’ άλλο. Και κάτι άσπρα λινά τραπεζομάντιλα, πεντακάθαρα κολλαρισμένα. Πετσέτες, μαχαιροπίρουνα, όλα προίκας, δωδεκάδες.
Ο μικρότερος αδερφός της γιαγιάς, ο θείος Τάκης Αθανασιάδης. Τότε σπουδαστής ιατρικής αλλά και ερασιτέχνης ζωγράφος και μουσικός. Έλεγαν γελώντας: «Για να ‘χει ησυχία, μελετάει βιολί στον καμπινέ». Η μαμά φρεσκοπαντρεμένη με μια θεία.
Ο μπαμπάς κι εμείς. Φωτογραφία υπαίθριου φωτογράφου στο Ζάππειο.
Το σπίτι της Φορμίωνος 93, κοντά στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής.
Εγώ το 1942. Φωτό Σκανάτοβιτς που εμείς τα παιδιά το λέγαμε ΦωτοΣκατάνοβιτς. Δεκατεσσάρων χρονών όταν έδωσα εξετάσεις στο Σπουδαστήρι του Βασίλη Ρώτα. Με πήγε η μητέρα μου. Είπα ένα ποίημα δικό της. Με χειροκροτήσανε και ο Βασίλης Ρώτας που ήξερε τη μαμά της είπε πως πρέπει να γίνω ηθοποιός οπωσδήποτε. Πήγαινα όμως ακόμη σχολείο και έτσι καθώς η μαμά είχε εγκαταλείψει το σπίτι έμειναν εκεί τα πράγματα.
Η μαμά στην Απελευθέρωση ενώπιον θεατών, αρρώστων και προσωπικού, στη Σωτηρία όπου εργάζεται προϊσταμένη χειρουργείου, απαγγέλλει δικό της επαναστατικό ποίημα.
Με τη μαμά τη δεκαετία του πενήντα επίσκεψη στις θείες μας Άννα και Μαρία Καλογρίδου, μουσικούς, στο σπίτι του παππού στην Πεύκη –άλλαξε η Μαγκουφάνα όνομα. Ο παππούς έχει πεθάνει πριν από πολλά χρόνια, η γιαγιά αργότερα. Σε λίγο αυτό το σπίτι θα πουληθεί και μετά τα άλλα δύο. Μένει το τέταρτο μόνο.
Το ροζ σπίτι, όπως το λέω στις ζωγραφικές μου, το διώροφο που πουλήθηκε κι αυτό πριν από λίγα χρόνια μετά το θάνατο της Άννας Καλογρίδου, της προτελευταίας αδερφής της μαμάς.
Ο πρώην άντρας μου, οδοντίατρος Φαίδων Στρατουδάκης, κι εγώ, ακόμα ηθοποιός, σε βόλτα στην Κηφισιά.
Αυτό το χαρακτικό έγινε εκείνο τον καιρό της απόλυτης μοναξιάς μου. Παριστάνει εμένα και το σύζυγό μου.
Ο μπαμπάς στην Αμερική. Με βιβλίο για να φαίνεται διαβασμένος και καινούργια κουστουμιά.
Εικόνα 1 από 12
Η μαμά γκαστρωμένη στον Νίκο ή σε μένα.
Εικόνα 2 από 12
Το σπίτι του παππού Γιάννη Καλογρίδη. Στέκεται στην πόρτα. Θυμάμαι του Αϊ Γιαννιού να φτάνουν τα πολλά πεσκέσια. Καλεσμένες όλες οι αδερφές της γιαγιάς Νότας Καλογρίδου. Ήταν τέσσερις, με τους άντρες τους και τα 2 ή 3 ή 4 παιδιά τους. Εμάς μας ξεφορτωνόντουσαν στέλνοντάς μας στο δάσος της Μαγκουφάνας που ήταν κοντά και ετοιμάζανε, μαγειρεύανε, ψήνανε! Ένα τραπέζι 10 μέτρα, από πολλά τραπέζια κολλημένα το ‘να κοντά στ’ άλλο. Και κάτι άσπρα λινά τραπεζομάντιλα, πεντακάθαρα κολλαρισμένα. Πετσέτες, μαχαιροπίρουνα, όλα προίκας, δωδεκάδες.
Εικόνα 3 από 12
Ο μικρότερος αδερφός της γιαγιάς, ο θείος Τάκης Αθανασιάδης. Τότε σπουδαστής ιατρικής αλλά και ερασιτέχνης ζωγράφος και μουσικός. Έλεγαν γελώντας: «Για να ‘χει ησυχία, μελετάει βιολί στον καμπινέ». Η μαμά φρεσκοπαντρεμένη με μια θεία.
Εικόνα 4 από 12
Ο μπαμπάς κι εμείς. Φωτογραφία υπαίθριου φωτογράφου στο Ζάππειο.
Εικόνα 5 από 12
Το σπίτι της Φορμίωνος 93, κοντά στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής.
Εικόνα 6 από 12
Εγώ το 1942. Φωτό Σκανάτοβιτς που εμείς τα παιδιά το λέγαμε ΦωτοΣκατάνοβιτς. Δεκατεσσάρων χρονών όταν έδωσα εξετάσεις στο Σπουδαστήρι του Βασίλη Ρώτα. Με πήγε η μητέρα μου. Είπα ένα ποίημα δικό της. Με χειροκροτήσανε και ο Βασίλης Ρώτας που ήξερε τη μαμά της είπε πως πρέπει να γίνω ηθοποιός οπωσδήποτε. Πήγαινα όμως ακόμη σχολείο και έτσι καθώς η μαμά είχε εγκαταλείψει το σπίτι έμειναν εκεί τα πράγματα.
Εικόνα 7 από 12
Η μαμά στην Απελευθέρωση ενώπιον θεατών, αρρώστων και προσωπικού, στη Σωτηρία όπου εργάζεται προϊσταμένη χειρουργείου, απαγγέλλει δικό της επαναστατικό ποίημα.
Εικόνα 8 από 12
Με τη μαμά τη δεκαετία του πενήντα επίσκεψη στις θείες μας Άννα και Μαρία Καλογρίδου, μουσικούς, στο σπίτι του παππού στην Πεύκη –άλλαξε η Μαγκουφάνα όνομα. Ο παππούς έχει πεθάνει πριν από πολλά χρόνια, η γιαγιά αργότερα. Σε λίγο αυτό το σπίτι θα πουληθεί και μετά τα άλλα δύο. Μένει το τέταρτο μόνο.
Εικόνα 9 από 12
Το ροζ σπίτι, όπως το λέω στις ζωγραφικές μου, το διώροφο που πουλήθηκε κι αυτό πριν από λίγα χρόνια μετά το θάνατο της Άννας Καλογρίδου, της προτελευταίας αδερφής της μαμάς.
Εικόνα 10 από 12
Ο πρώην άντρας μου, οδοντίατρος Φαίδων Στρατουδάκης, κι εγώ, ακόμα ηθοποιός, σε βόλτα στην Κηφισιά.
Εικόνα 11 από 12
Αυτό το χαρακτικό έγινε εκείνο τον καιρό της απόλυτης μοναξιάς μου. Παριστάνει εμένα και το σύζυγό μου.